We organiseren onze zintuiglijke indrukken (onze neurologische processen dus) met behulp van de taal. Die taalkundige organisatie resulteert in een wereldmodel: Samenhangend systeem van ideeën herinneringen, verwachtingen en overtuigingen dat ons in staat stelt binnenkomende informatie te verwerken. 

Deze term staat voor het Neuro Linguïstisch Programmeren uitgangspunt dat we onze subjectieve ervaring zo kunnen organiseren dat we een bepaald effect bereiken of juist niet. Een nieuwe organisatie van dezelfde zintuiglijke indrukken leidt tot een nieuwe beleving en nieuwe mentale en gedragsmatige mogelijkheden.

Neuro Linguïstisch Programmeren – NLP Communicatiemodel

Zoals eerder al geschreven worden we per seconde met zo’n twee miljoen prikkels overladen. Allemaal informatie, die we onbewust meteen gaan filteren. Op bewust niveau zouden we zoveel informatie immers nooit kunnen verwerken. Selectieve aandacht en dus het weglaten van informatie is daarom onvermijdelijk. De weglatingen zijn uiteindelijk terug te vinden in onze taalgebruik. Dit kan er voor zorgen dat de ander een eigen invulling gaat maken (na aanleiding van zijn eigen MOW) en gaat ‘raden’ naar de ontbrekende informatie. Zelfs wanneer je gaat doorvragen naar de ontbrekende informatie weet je nooit helemaal zeker of je echt exact begrijpt wat de ander bedoelt! Een ander nadelig effect van het weglaten van bepaalde informatie is dat het ons denken kan beperken. Zo kun je een bepaald patroon ontwikkelen dat ervoor zorgt dat je bepaalde belangrijke informatie weglaat. Je zult dan niet meer opmerken dat er nog een hele brede bermstrook naast de weg zit met voldoende uitwijkmogelijkheden, zonder dat je meteen te water raakt. 

Wanneer je zaken in je ervaring verandert en in overeenstemming brengt met wat er naar jouw mening gebeurd, dan spreken we van vervorming. Dit gebeurd onbewust en hierdoor hebben mensen niet in de gaten dat ze aan het vervormen zijn. Dit kan uiteraard ingrijpende gevolgen hebben. Bijvoorbeeld: Wanneer een groepje mensen getuige is geweest van een verkeersongeval dan is de kans heel groot dat niemand uit de groep aan de politie hetzelfde verhaal vertelt, iedereen heeft dan ook zijn eigen mening over deze gebeurtenis. Een andere vorm van vervormen is: ‘Mind Read’. Dan ga je er van uit dat je wel weet wat iemand bedoelt. Bijvoorbeeld wanneer iemand op een bepaalde manier naar je kijkt en je op basis van non-verbale communicatie er een eigen interpretatie aan geeft: “De bestuurder achter mij vindt dat ik veelte lang wacht met oversteken”.

Bekijk de tekening van de olifant eens goed, want hoeveel poten heeft hij eigenlijk? Bedek het onderste deel met een papier. Hoeveel poten tel je nu? Bedek het bovenste deel. Hoeveel poten tel je nu? Verklaar dit aan de hand van je interne voorstelling in combinatie met herinneringen. Is wat je ziet ook de werkelijkheid? 

We trekken globale conclusies na aanleiding van één of twee gebeurtenissen uit het verleden, die we vervolgens als ‘waar’ aannemen. Dat is natuurlijk handig in het kader van het leren. Anders zouden we steeds opnieuw bepaalde handelingen en objecten moeten controleren. Wanneer je steeds moet controleren of de stuur die je vasthoudt wel een stuur is waarmee je kunt sturen, zal dat erg vervelend zijn. Generaliseren kan ook een belemmerende uitwerking hebben wanneer we één enkele gebeurtenis de ervaring voor een heel leven laten bepalen. Uiteraard is het in dit geval handig om je bewust te zijn van je generalisaties. Met NLP krijg je inzicht in je interne communicatie en in het effect daarvan op je eigen gedrag. In dit interne proces kunnen we zelf een verandering inbouwen, waardoor het resultaat ineens heel anders gaat worden…